Czym różni się marchew pastewna od marchwi uprawianej w warzywniku?

Marchew zwyczajna to gatunek rośliny z rodziny selerowatych. W Polsce występuje zarówno w stanie dzikim, jak i na polach uprawnych. Jeden z jej podgatunków, marchew uprawna (Daucus carota subsp. sativus), uprawiana jest zarówno jako roślina pastewna, jak i warzywo. Jakie są najważniejsze różnice między marchwią pastewną a marchwią uprawianą w warzywniku?

Zawartość beta-karotenu

Jeżeli chodzi o skład, najważniejszą różnicą między marchwią pastewną a marchwią uprawianą na warzywo jest zawartość beta-karotenu – odmiana pastewna ma go więcej. Ten organiczny związek chemiczny jest niezwykle ważny nie tylko w diecie człowieka, ale również bydła. Krowy potrzebują go najwięcej w okresie wchodzenia w ruję, pierwszej fazie ciąży oraz tuż przed porodem – zaczyna się on wówczas magazynować w powstającej siarze, przez co spada jego zawartość w surowicy krwi. Zapewnienie krowom odpowiedniej ilości beta-karotenu przekłada się na wzmocnienie objawów rui, lepszą płodność i wzmocnienie układu odpornościowego. Wpływa także na skrócenie okresu międzywycieleniowego. Cielęta urodzone przez krowy, którym nie doskwiera niedobór beta-karotenu, są żywotniejsze i odporniejsze na choroby.

Wygląd i smak

Marchew pastewna i marchew uprawiana w warzywniku różnią się wyglądem. W Polsce uprawia się czerwoną i żółtą odmianę marchwi pastewnej. Nasiona tej drugiej (odmiana Lobo) dostępne są na przykład w sklepie Małopolskiej Hodowli Roślin. Marchew jadalna jest mniejsza i zazwyczaj pomarańczowa. Co ciekawe, najpierw do Europy trafiła marchew… czarna, która była uprawiana w Azji od czasów starożytnych. Została sprowadzona na Stary Kontynent pod koniec średniowiecza, a dopiero kilka wieków później w Holandii wyhodowano odmiany o korzeniu pomarańczowym, które z czasem wyparły wariant czarny. Warto dodać, że choć marchew pastewna jest uprawiana przede wszystkim na paszę dla zwierząt, może być także spożywana przez człowieka. Uchodzi jednak za mniej smaczną.

Uprawa marchwi pastewnej

Sposoby uprawy marchwi pastewnej i jadalnej nieznacznie się różnią. Odmiany pastewne najlepiej radzą sobie na stanowiskach po roślinach okopowych na oborniku. Najodpowiedniejsze są dla nich gleby lekkie, gliniasto-piaszczyste i piaszczysto-gliniaste o uregulowanych stosunkach wodnych i pH w przedziale 5,5-6,5. Marchew pastewna może być siana bardzo wcześnie, już na początku kwietnia, ponieważ dobrze znosi krótkotrwałe przymrozki. Najlepiej wysiewać ją razem z roślinami szybko wschodzącymi, które wyznaczą rzędy i ułatwią pielęgnację, w tym odchwaszczanie. Marchew pastewna powinna być nawożona jesienią niskimi dawkami obornika. Dawki nawozów mineralnych należy dobrać na podstawie analizy chemicznej gleby.